Azizov Shohsuvor 2022-yilda iqtisodiyot fanlari doktori, professor Chariyev Qurbon Amirovich rahbarligida “Dehqon xoʻjaliklarida qoʻshilgan qiymatni yaratish va oshirishning tashkiliy-iqtisodiy asoslarini takomillashtirish” mavzusida 08.00.04 – Qishloq xoʻjaligi iqtisodiyoti ixtisosligida iqtisodiyot fanlari bo‘yicha falsafa doktori dissertatsiyasini himoya qilgan.

Azizov Shohsuvor dissertatsiyasining asosiy maqsadi iqtisodiyotni erkinlashtirish sharoitida dehqon xo‘jaliklarida qo‘shilgan qiymatni yaratish va oshirishning tashkiliy-iqtisodiy asoslarini takomillashtirish bo‘yicha ilmiy taklif va amaliy tavsiyalar ishlab chiqishdan iborat.

Azizov Shohsuvor o‘z izlanishlarida quyidagi amaliy natijalarga erishgan:

• dehqon xoʻjaliklarida yetishtiriladigan qishloq xoʻjaligi mahsulotlari turlari boʻyicha qoʻshilgan qiymat zanjiri boʻgʻinlarida yaratiladigan qoʻshilgan qiymatni koeffitsiyentlar orqali hisoblash usuli va uni qoʻllash yoʻllari asoslangan;
• qishloq xoʻjaligi mahsulotlarini uy sharoitida saqlab va qayta ishlab sotish tizimini  rivojlantirish asosida dehqon xoʻjaliklarida qoʻshilgan qiymatni koʻpaytirish va mahsulotlar nobudgarchiligini kamaytirish hajmini hisoblash boʻyicha uslubiy yondashuv ishlab chiqilgan;
• dehqon xoʻjaliklari faoliyati bilan bogʻliq subyektlar hamkorligida ulushli pay mexanizmiga asoslangan, hamda oʻz mablagʻlari hisobidan moliyalash va moddiy ragʻbatlantirish huquqiga ega integral shakldagi kooperativlarni tashkil etish tartib-qoidalalari va tarkibiy-boshqaruv tuzilmasi tavsiya etilgan;
• qishloq xoʻjaligi mahsulotlarini yetishtirish va isteʼmolchilargacha yetkazish jarayonlarida qoʻshilgan qiymat yaratish zanjiri subyektlari bilan dehqon xoʻjaliklari oʻrtasida tuziladigan shartnomalar tizimini joriy qilish asosida ular faoliyatida qoʻshilgan qiymat va daromadlarni oshirish  yoʻllari asoslangan.

Ishlab chiqilgan uslubiy-amaliy yoʻnalishlardagi xulosa, taklif va tavsiyalardan Oʻzbekiston Respublikasi Qishloq xoʻjaligi va boshqa tegishli vazirliklar, hokimliklar, davlat organlari va tashkilotlari tomonidan istiqbolda dehqon xoʻjaliklarini rivojlantirish, ularning qoʻshilgan qiymat zanjiridagi oʻrnini mustahkamlash boʻyicha Dastur va maxsus chora-tadbirlarni ishlab chiqishda, shuningdek, uslubiy-amaliy ishlanmalar va boshqa muhim tahliliy natijalar, axborot resurslaridan oliy va oʻrta maxsus taʼlim muassasalarining oʻquv jarayonlarida foydalanish mumkin.

Tadqiqot davomida Azizov Shohsuvor 4 ta xalqaro va 11 ta respublika ilmiy-amaliy anjumanda ishtirok etgan. Dissertatsiya mavzusi bo‘yicha jami 8 ta mahalliy va xorijiy jurnalda maqola chop etgan. Hozirda doktorlik dissertatsiyasi ustida ish olib bormoqda.

Mahkamova Munisxon hozirgi kunda O‘zbekiston jahon tillari universiteti mustaqil tadqiqotchisi bo‘lib, filologiya fanlari doktori, professor Majidova Ra’no Urishevna rahbarligida 10.00.06 – Qiyosiy adabiyotshunoslik, chog‘ishtirma tilshunoslik va tarjimashunoslik ixtisosligida “Olamning lisoniy manzarasida odamning ahloqiy bahosi (ingliz o‘zbek maqollari asosida)” mavzusida ilmiy ish olib bormoqda.

Mahkamova Munisxon ilmiy ishining obyektini ingliz va o‘zbek tillaridagi odam ahloqiy bahosini ifodalovchi maqollar tashkil etadi. Ma’lumki, hozirda kunda jahon tilshunosligida paremiologik birliklar, xususan, xalqning ma’naviy-axloqiy va ijtimoiy-madaniy dunyoqarashini aks ettiruvchi, shuningdek, ulkan tarbiyaviy ahamiyatga ega bo‘lgan maqollarni tadqiq qilishga nisbatan aksiologik (baholash) yondashuv faollashgan. Zero, ma’naviy-axloqiy va ijtimoiy-madaniy qadriyatlar, jumladan, shaxsni axloqiy baholashning ifodaviy muammolari olamning lisoniy manzarasida doimo dolzarb bo‘lib kelgan. Aksiologik yondashuv doirasida xalqning turmush tarzi, dunyoqarashi, xulq-atvori va madaniy andozalarini aks ettiruvchi paremiologik birliklar semantikasini o‘rganish nazariy va amaliy ahamiyat kasb etadi.

Mamlakatimizda filologiya fanini rivojlantirish, tilning yoshlarning vatanparvarlik, milliy an’ana va qadriyatlarga sadoqat ruhida tarbiyalashdagi o‘rnini oshirish, millat va elatlarning tillarini saqlash va rivojlantirish uchun barcha imkoniyatlar yaratilgan. Ingliz va o‘zbek tilshunosliklarida zamonaviy dunyoda insoniyatning hayotiy faoliyati, dunyoqarashi, xulq-atvori va madaniy andozalarini belgilaydigan yo‘nalishlarni aniqlash muhim ahamiyat kasb etadi, bu, aslida, olamning maqolga xos lisoniy manzarasida shakllangan. Til va madaniyatning o‘zaro aloqadorlik xususiyati, avvalo, maqollarni o‘zida aks ettiruvchi tilning barqaror ifodalarida ko‘proq namoyon bo‘lishiga qaramay, ushbu muammo lingvistik adabiyotda nisbatan kam tadqiq qilingan. Mahkamova Munisxon olib borayotgan tadqiqotda olamning ingliz va o‘zbek maqollari misolidagi lisoniy manzarasida odamnining reprezentativ xususiyatlari, baholashning ijobiy/salbiy jihatlari, inliz va o‘zbek maqollari misolida olamning lisoniy manzarasidagi milliy-madaniy o‘ziga xoslik, odamning axloqiy bahosi tahlil qilinadi va tavsiflanadi.

 

Yusupova Gulizebo hozirgi kunda O‘zbekiston jahon tillari universiteti mustaqil tadqiqotchisi bo‘lib, filologiya fanlari doktori, professor Majidova Ra’no Urishevna rahbarligida 10.00.06 – Qiyosiy adabiyotshunoslik, chog‘ishtirma tilshunoslik va tarjimashunoslik ixtisosligida “Ingliz va o‘zbek toponimlarining transliteratsiya qilish tamoyillari” mavzusida ilmiy ish olib bormoqda.

Yusupova Gulizebo tadqiqot ishi ingliz va o‘zbek tillaridagi toponimlarning lingvokognitiv va transliteratsiya qilishning o‘ziga xosliklari hamda struktur, semantik va etimologik va orfoepik xususiyatlari o‘rganilishi jihatidan ahamiyatli.

Yusupova Gulizebo tadqiqotining maqsadi ingliz va o‘zbek tillari toponimlarining struktur va semantik-strukturaviy o‘ziga xosliklarini qiyosiy tahlil qilishdan iborat bo‘lib, quyidagi vazifalarni ko‘zlaydi:

• toponimlarning lingvomadaniy ahamiyatini asoslash hamda etimologiyasiga oydinlik kiritish;
• ingliz va o‘zbek tillari toponimik birliklarni an’anaviy metodlar yordamida tahlil qilib, toponimlarning o‘zlashtirilish sohasidagi imkoniyatlarini o‘rganish orqali o‘zaro munosabatlarini asoslash; 
• ingliz va o‘zbek tillari toponimik sistemasidagi orfografik va orfoepik xususiyatlarini ko‘rib chiqish va qiyosiy o‘rganish;
• toponimlarning badiiy matnda faollashadigan kognitiv-konseptual va madaniy mohiyatini o‘rganish.

Yusupova Gulizeboning tadqiqot ishining obyektini ingliz va o‘zbek tillaridagi lug‘atlar va turli manbalar hamda og‘zaki va yozma adabiyot namunalarida uchraydigan geografik nomlar (toponimlar) tashkil etadi.